·       قابليتهاي صدا
صدا داراي قابليتهاي مختلفي است كه عبارت است از:
1.     ارتفاع صدا (اوج و صعود)
2.     استقامت صدا
3.     ‌حجم صدا
4.     زير و بم صدا
5.     انعطاف صدا (تحرير)
6.     پرده­ هاي صدا
7.     طنين صدا
صدا قابليت تقويت و تكامل دارد و با تمرين و ممارست مي­توان صدا را پرورش داد.
 
نكات حائذ اهميت در تمرين صدا
1.      حتما روي الگو تمرين كنيد. اين الگو مي تواند مواد درسي آموزشي شما باشد.
2.     مراحل تمرین باید رعایت شود.
مراحل تمرین
الف)گوش دادن الگو: تا حدي که سبک الگو کاملاً در ذهن شما جا افتاده است اما هنوز نمي توانيد آن را به زبان بياوريد.
ب) همخواني با الگو: تا حدي که بالاتر ، پايين تر ، جلوتر و يا عقب تر از الگو نخوانيد.
ج) تکخواني : تا حدي که سبک الگو به صورت تجزيه شده براي شما قابل استفاده باشد، يعني اولاً ؛ هرجاي الگو را اراده کرديد بتوانيد طبق الگو بخوانيد. ثانياً به صورت مجزا ، اجزاي سبک الگو براي شما قابل استفاده باشد، مثلاً بتوانيد شعر ، مقدمه روضه ، روضه و يا گريز سبک را جداگانه مورد استفاده قرار دهيد.
3.   مداومت در تمرين مهمترين عامل رشد صداست ؛ فلذا حداقل در هفته سه جلسه تمرين صدا ، به مدت يك ساعت ، حتي المقدور در ساعتي مشخص ، لازم است . البته اگر هر روز برنامه تمرين صدا داشته باشيد بهتر مي باشد.
4.    ساعاتي قبل و بعد از تمرين از خوردن چربيها ، سرخ كردنيها ، شيريني ها ، ترشي ها ، مواد غذايي تند ، آب يخ و كلاً خوراكيهايي كه صدايتان به آن حساس است پرهيز كنيد.
5.    فشاركيفي وكمي تمرين رابه مرورافزايش دهيد، يعني هم زمان تمرين و هم شدت و سنگيني آن را به مرور زياد كنيد.
6.    در ابتداي تمرين با نرمش صوتي و خواندن در پرده هاي پايين ، صدايتان را گرم كنيد و در ادامه آرام آرام پرده صدايتان را بالا ببريد.
7.    هنگام تمرين تمام حجم صدايتان را از حنجره خارج نكنيد بلكه حداقل يك سوم آن را كنترل نماييد ؛ روش كنترل حجم صدا در ادامه بيان خواهد شد.
8.    اگر در سنين نوجواني يا بلوغ هستيد از جهت كيفي (شدت و سنگيني) زياد به صدايتان فشار وارد نكنيد؛ بلكه در پرده هاي متوسط به تمرين بپردازيد تا صدايتان آسيب نبيند.
9.    فرياد زدن بدون آهنگ ـ مانند روش فرياد فروشندگان ميوه و تره بار ، فرياد مربيان ورزشي براي هدايت تيم ، فرياد مسئول گروهان هاي نظامي براي نظم دادن به گروهان ـ به صدا آسيب جدي وارد مي كند فلذا از آن پرهيز كنيد.
10.           براي گوش دادن الگوهاي تمريني حتماً از گوشي استفاده كنيد تا براي خانواده ، همكاران مزاحمت ايجاد نشود ؛ در صورت عدم رعايت اين نكته بعيد نيست همين عزيزان عامل دلسردي شما در ادامه مسير مداحيتان شوند.
11.        براي تمرين صدا از فضاي پاركهاي جنگلي ، دشتها ، كوهها و فضاهاي طبيعي خلوت استفاده كنيد ، در صورت تمرين در منزل حتما حوله اي را چهار تا كرده ، مقابل دهان خود بگيريد تا حجم صدايتان را كنترل كند و مزاحمتي براي خانواده و همسايگان ايجاد نشود. در صورت عدم رعايت اين نكته هم بعيد نيست همين عزيزان عامل دلسردي شما در ادامه مسير مداحيتان شوند.
 
1.     ارتفاع صدا (اوج و صعود)
يكي از قابليتهايي كه در صدا وجود دارد صعود به پرده­هاي بالاست كه در مداحي آن را باعنوان اوج ياد مي­كنيم.
سقف صدا: بالاترين پرده اي كه شما مي توانيد به آن صعود كنيد سقف صدا نام دارد.
توان صدایی انسانها از جهت ارتفاع و اوج متفاوت است. که اصطلاحا به آن د انگ گفته می شود. مهم این است که از استعداد کنونی به بهترین وجه استفاده شود.
نکته:
·       دانگ صدا بیشتر در ارتفاع صدا مطرح می شود.
·       دانگ صدا قابل اندازه گیری محسوس نمی باشد.
·   آیا دانگ صدا قابل افزایش است؟ خیر . البته معمولا افراد از توان صدایشان استفاده کامل نمی برند فلذا تا رسیدن به دانگ صدایشان دو سه پرده فاصله دارند.
 
راه (مراحل) رسیدن به سقف صدا چیست؟
تمرين:
مرحله اول ـ بالاترين پرده صدايي را كه در حال حاضر به راحتي مي توانيد در آن بخوانيد شناسايي كنيد.
مرحله دوم ـ الگويي را از مداحي اساتيد ، كه در پردة بالا خوانده شده است ، انتخاب كنيد.
مرحله سوم ـ در يك پرده بالاتر از توان كنوني صدايتان با الگوي انتخاب شده تمرين كنيد تا اينكه خواندن در اين پرده برايتان مانند پرده قبلي عادي شود؛
مرحله چهارم ـ همين مراحل را ادامه دهيد تا به پرده اي برسيد كه پرده اي بالاتر از آن براي صداي شما وجود ندارد كه در آن بخوانيد و صدايتان گير كند يا خروسك بزند ؛ اين پرده همان سقف صداست.
 
نكات كلي پيرامون ارتفاع صدا
1.     معمولا از توان کنونی ارتفاع صدای شما تا سقف صدا دو سه پرده بیشتر وجود ندارد.
2. رسیدن به سقف صدا چقدر زمان می برد؟ معلوم نیست. اما تمرین کم مداوم، بسیار مؤثرتر از تمرین زیاد پراکنده است.
3. در استفاده از پرده هاي صدا اصل بر توسط است ؛ يعني جايي كه ضرورت دارد بايد اوج برويد و اوج رفتن در تمامي مجالس لزومي ندارد.
مواضعی که اوج رفتن لازم است:
·       در مولودی خوانی
·       حماسی خوانی
·   براي باز كردن گره مرثيه(بيان سوزناكترين بخش روضه) در صورتي كه مستمع شور و حال داشته و در حال زمزمه باشد؛ معمولا بايد ارتفاع صدايتان بالاتر از بخشهاي قبلي روضه باشد.
 
2. استقامت صدا:
قابليت ديگر صدا استقامت آن است كه داراي دو بعد مي باشد:
اول اينكه؛ مدت زماني که صداي شما ـ در هر مجلس ، استقامت به كارگيري دارد. اين مدت زمان به كارگيري ، ميزان استقامت صداي شماست در کل خواندن.
دوم اینکه صداي شما چه مدت زماني در پرده هاي بالا استقامت به كارگيري دارد. اين مدت زمان به كارگيري ، ميزان استقامت صداي شماست در ارتفاع صدا.
·       استقامت صدا بیشتر در پرده های بالا مطرح است.
 
نتیجه عدم استقامت صدا:
·       طبيعتاً اگر شما داراي استقامت صداي مناسب نباشيد؛ با مدت زمان كمي خواندن و يا با يك صعود به پرده هاي بالا ، صدايتان مي گيرد و دچار ضعف در خواندن مي شويد.
·       بریده بریده شدن صدا در پرده های پایین.
 
مراحل افزایش استقامت صدا:
1ـ مشخص کردن استقامت صدای کنونی .
2ـ انتخاب الگو .
3ـ تمرين مداوم صدا بر مبناي اصول ذكر شده ، در پرده هایی که صدایمان استقامت ندارد یا استقامتش کم است . به مرور بر استقامت صداي شما افزوده مي شود تا جايي كه ديگر صدايتان نمي
 
پایان قسمت اول
ادامه دارد...
 


موضوعات مرتبط: جزوات آموزشی ، قابلیت های صدا ، ،

تاريخ : یک شنبه 9 تير 1392 | 1:54 | نویسنده : محب اهل بیت |